Markanızı Bilançonuzda Nasıl Gösterirsiniz?
Sermaye şirketlerinde tasfiyeye girilmesi ile birlikte atanan tasfiye memurları, göreve başladıklarında şirketin tasfiye sürecinde neler yapılması gerektiğini planlarlar.
Markanızı Bilançonuzda Nasıl Gösterirsiniz?
Sermaye şirketlerinde tasfiyeye girilmesi ile birlikte atanan tasfiye memurları, göreve başladıklarında şirketin tasfiye sürecinde neler yapılması gerektiğini planlarlar. Genellikle yapılan yöntem; şirketin aktifinde bulunan varlıklarına değer biçmek için çalışmalar yaparak, değer tespitlerini yapmaktır. Durumu özetleyen bir rapor ile birlikte finansal durumunu gösteren bir envanterle bilanço düzenleyerek genel kurulun onayına sunarlar.
Tasfiye sürecinin başlaması ve bitirilmesinde genellikle dikkatten kaçan konu, şirket aktifinde olmayan ancak şirkete ait özellikle sınai hakların tamamlanmadığı görülmektedir.
Üzerinde duracağım konu maddi ve maddi olmayan varlıklar olduğu için aşağıdaki tabloda nelerin hangi hesapta takip edildiğini görelim,
Tablo ve açıklamalarda da değindiğim gibi, şirketin varlıkları ve değerleri bilançolarda olduğu için tasfiye sürecinde dikkate alınıyor. Oysa ki, sınai haklar resmi kurumlarda şirket adına tescilli iken birçok şirkette bilançolarda görünmemektedir. Bilançoda görünmeyen haklar içinde tasfiye memurunun dikkatinden kaçmaktadır.
Sorunun başına dönecek olursak, sınai haklara ait yapılan harcamalara ait faturalar ilgili dönemde gider-maliyet olarak görüldüğü için direkt gidere aktarılmaktadır. Bu harcamaların maliyetleri düşük olduğu için genellikle mali müşavirler gider olarak görmektedir.
Sınai haklara ait, marka, patent, tasarım domain işlemleri şirketin varlığını sürdürdüğü sürece şirketin aktifinde olması gereken konulardır.
Marka, patent, tasarım gibi hakların tescil edildiği kurum Türk Patent ve Marka Kurumudur. Buraya yapılan müracaatlar şirket adına tescil edilir. Aynı şekilde markaların yurt dışında da tescil edilmesi durumunda ilgili ülkelerde koruma altına alınmış olur. Bu haklar maliyet olarak küçük rakamlar ile tescil edildiği için genelde şirketin giderlerinde gösterilmektedir oysaki, marka patent haklarının satılması veya devredilmesi durumunda ciddi bir gelir oluşacaktır.
Özellikle bir konunun altını çizmekte fayda var. Firma faaliyetini sürdürürken; adres değişikliği, unvan değişikliği, birleşme, bölünme ve nevi değişikliği yapması durumunda, gerek Türkiye de gerekse de ilgili ülkelerde de bu değişiklikleri yapması ve siciline kaydettirmesi gerekmektedir.
Domain tescillerinde ise com.tr uzantılı olanlar Türkiye’de Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nce tescil edilir. Şirketin haklarından biri olur. Domain tescil ücretleri küçük rakamlardan oluşur, bu harcamaları gidere kaydetmek yerine haklar hesabında takip edilmesi ve dönemi geldiğinde yenilenmesi gerekir.
Tasfiye sonuçlandıktan sonra, özellikle sınai haklara ait ürünler tasfiyeye dahil edilmediğinde, tasfiye sonuçlandıktan sonra hiçbir işlem yapılamamaktadır.
Adınıza tescilli bir marka, patent veya domain adları size aittir. Ancak imza sirküleri olmadığı ve şirket ortadan kalktığı için resmi olarak işlem yapılamayacaktır.
Hatta farklı bir unvanda işyeri kurup, size ait olduğunu düşündüğünüz markanız için işlem yapmak istediğinizde, kapanan şirketin sicilinde kalan kendi markanızdan dolayı yeni şirketteki marka ve türevleriniz red olacaktır.
Yapılması gerekeni kısaca özetleyecek olursak, 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Madde 16 ‘ya göre markanın tescil edildiği mal veya hizmetlerin tamamının veya bir kısmının başka bir şahıs ya da firmaya devredilmesi başka bir değişle satışı kanunen mümkündür.
Noterde yapılan devir sözleşmesinin yapılmasıyla birlikte marka hakkı devredenin malvarlığından çıkarak devralanın malvarlığına geçer. Noter de devir işleminin yapılmasından sonra devrin Türk Patent ve Marka Kurumu siciline kaydı yapılmalıdır.
Bu bilgiden yola çıkarak, markaların veya diğer sınai hakların devredilmesi için tasfiye sürecinde işlem yapılması gerekiyor. Bu türden haklar için her bir işleme 260- Haklar hesabının altında yeni bir hesap açarak bu işlemlerin takip edilmesini öneririm. Şirket yöneticileri ve sahiplerinin bu türden işlemlerinin haklar hesabında tutulması için mali danışmanlara bilgi vermesinin de yerinde olacağını düşünüyorum.
Firmanın resmi adresinin değişmesi durumunda, nasıl ki SGK ve vergi dairesine müracaatta bulunuyor ise, sınai haklar içinde Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde adres değişikliğinin ilgili vekiller üzerinden yapılması gerekir.
Haklar hesabına ait Yevmiye kaydı şu şekilde olacaktır.
------------------------- / ---------------------------
260.01.00001 - “x “ Marka Müracaatı – Türkiye 1.000 TL
191.01.00001- İndirilecek KDV Hesabı 180 TL
320.01.00001- İlgili Vekil Ofisi 1.180 TL
------------------------- / -------------------------------
Son söz; yıllarca emek verip harcama ve yatırım yaptığınız markanız tasfiye sürecinde devredilmeyip, süreç dışında kalabilir.
Erdal Şölen
Financial Affairs Director
erdal.solen@destekpatent.com
Tasfiye sürecinin başlaması ve bitirilmesinde genellikle dikkatten kaçan konu, şirket aktifinde olmayan ancak şirkete ait özellikle sınai hakların tamamlanmadığı görülmektedir.
Üzerinde duracağım konu maddi ve maddi olmayan varlıklar olduğu için aşağıdaki tabloda nelerin hangi hesapta takip edildiğini görelim,
| Kodu | Hesap Adı |
| 250 | Arazi ve Arsalar |
| 251 | Yer Altı ve Yer Üstü Düzenleri |
| 252 | Binalar |
| 253 | Tesis, Makina ve Cihazlar |
| 254 | Taşıtlar |
| 255 | Demirbaşlar |
| 256 | Diğer Maddi Duran Varlıklar |
| 260 | Haklar |
| 267 | Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar |
| Araziler | Tapu siciline |
| Yer altı ve Üstü Düzenler | Ana sözleşmede yazan maddeler |
| Binalar | Tapu siciline |
| Tesis Makine ce Cihazlar | Şirket bilançolarında |
| Taşıtlar | Trafik Siciline |
| Demirbaşlar | Şirket envanter defterinde ve bilançolarda |
| Haklar | Çok nadir olarak bilançolarda |
Sorunun başına dönecek olursak, sınai haklara ait yapılan harcamalara ait faturalar ilgili dönemde gider-maliyet olarak görüldüğü için direkt gidere aktarılmaktadır. Bu harcamaların maliyetleri düşük olduğu için genellikle mali müşavirler gider olarak görmektedir.
Sınai haklara ait, marka, patent, tasarım domain işlemleri şirketin varlığını sürdürdüğü sürece şirketin aktifinde olması gereken konulardır.
Marka, patent, tasarım gibi hakların tescil edildiği kurum Türk Patent ve Marka Kurumudur. Buraya yapılan müracaatlar şirket adına tescil edilir. Aynı şekilde markaların yurt dışında da tescil edilmesi durumunda ilgili ülkelerde koruma altına alınmış olur. Bu haklar maliyet olarak küçük rakamlar ile tescil edildiği için genelde şirketin giderlerinde gösterilmektedir oysaki, marka patent haklarının satılması veya devredilmesi durumunda ciddi bir gelir oluşacaktır.
Özellikle bir konunun altını çizmekte fayda var. Firma faaliyetini sürdürürken; adres değişikliği, unvan değişikliği, birleşme, bölünme ve nevi değişikliği yapması durumunda, gerek Türkiye de gerekse de ilgili ülkelerde de bu değişiklikleri yapması ve siciline kaydettirmesi gerekmektedir.
Domain tescillerinde ise com.tr uzantılı olanlar Türkiye’de Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nce tescil edilir. Şirketin haklarından biri olur. Domain tescil ücretleri küçük rakamlardan oluşur, bu harcamaları gidere kaydetmek yerine haklar hesabında takip edilmesi ve dönemi geldiğinde yenilenmesi gerekir.
Tasfiye sonuçlandıktan sonra, özellikle sınai haklara ait ürünler tasfiyeye dahil edilmediğinde, tasfiye sonuçlandıktan sonra hiçbir işlem yapılamamaktadır.
Adınıza tescilli bir marka, patent veya domain adları size aittir. Ancak imza sirküleri olmadığı ve şirket ortadan kalktığı için resmi olarak işlem yapılamayacaktır.
Hatta farklı bir unvanda işyeri kurup, size ait olduğunu düşündüğünüz markanız için işlem yapmak istediğinizde, kapanan şirketin sicilinde kalan kendi markanızdan dolayı yeni şirketteki marka ve türevleriniz red olacaktır.
Yapılması gerekeni kısaca özetleyecek olursak, 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Madde 16 ‘ya göre markanın tescil edildiği mal veya hizmetlerin tamamının veya bir kısmının başka bir şahıs ya da firmaya devredilmesi başka bir değişle satışı kanunen mümkündür.
Noterde yapılan devir sözleşmesinin yapılmasıyla birlikte marka hakkı devredenin malvarlığından çıkarak devralanın malvarlığına geçer. Noter de devir işleminin yapılmasından sonra devrin Türk Patent ve Marka Kurumu siciline kaydı yapılmalıdır.
Bu bilgiden yola çıkarak, markaların veya diğer sınai hakların devredilmesi için tasfiye sürecinde işlem yapılması gerekiyor. Bu türden haklar için her bir işleme 260- Haklar hesabının altında yeni bir hesap açarak bu işlemlerin takip edilmesini öneririm. Şirket yöneticileri ve sahiplerinin bu türden işlemlerinin haklar hesabında tutulması için mali danışmanlara bilgi vermesinin de yerinde olacağını düşünüyorum.
Firmanın resmi adresinin değişmesi durumunda, nasıl ki SGK ve vergi dairesine müracaatta bulunuyor ise, sınai haklar içinde Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde adres değişikliğinin ilgili vekiller üzerinden yapılması gerekir.
Haklar hesabına ait Yevmiye kaydı şu şekilde olacaktır.
------------------------- / ---------------------------
260.01.00001 - “x “ Marka Müracaatı – Türkiye 1.000 TL
191.01.00001- İndirilecek KDV Hesabı 180 TL
320.01.00001- İlgili Vekil Ofisi 1.180 TL
------------------------- / -------------------------------
Son söz; yıllarca emek verip harcama ve yatırım yaptığınız markanız tasfiye sürecinde devredilmeyip, süreç dışında kalabilir.
Erdal Şölen
Financial Affairs Director
erdal.solen@destekpatent.com