2021-03-30

Patent Hakkı Nedir?

Her ne kadar telif hakkı ve patent hakkı birbirine karıştırılsa da, aralarında belirli farklar bulunur. Telif hakkı üretilmiş olan eserler ve fikirler ile ilgilidir. Peki patent hakkı nedir?

Patent hakkı, teknik ya da bilimsel bir buluşu kapsar. Yani ortaya konulan buluşun sahibinin kim olduğunu ve kullanım haklarının kimde olduğunu belirlemektedir. Bir buluş için sahibine devlet tarafından verilen bir patent, buluş sahibinin izni olmadan başkalarının buluşu üretmesini, kullanmasını veya satmasını belirli bir süre boyunca engelleme hakkı vermektedir. Patent, bu hakkı gösteren belgenin adıdır. Patent sahibinin hakları yasalar aracılığıyla koruma altına alınmıştır.

Patent Belgesi Hangi Buluşlar İçin Alınabilir?


Patent belgesi alabileceğiniz buluşların (ürün, sistem, mekanizma, algoritma, yöntem vb.) listesi bir hayli uzundur. Kendi tasarladığınız makinalar için patent belgesi alabileceğiniz gibi, kimyasal bir bileşik için ya da günlük kullanım için tasarlanmış bir aygıt için de patent belgesi alabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli konu, ürettiğiniz ya da bulduğunuz şeyle ilgili, koruma istediğiniz özelliğin, daha önceden dünyanın herhangi bir yerinde toplumca ulaşılabilir şekilde açıklanmamış olmasıdır.

Patent belgesi alarak koruma sağlamak istediğiniz buluşun korumak istediğiniz özelliklerin,yeni olması gerekliliğinin yanında, bu özelliklerin buluş basamağı kriterini de sağlıyor olması gerekmektedir. Yani eğer siz daha önceden var olan bir buluşu alıp, bunun üzerinde birkaç küçük değişiklik yaparsanız, ancak bu değişiklikler teknikte uzman bir kilşi tarafından, tekniğin bilinen durumundan aşikar bir şekilde çıkarılabilecek değişikliklerse, ortaya çıkan buluş için patent belgesi alamazsınız. Aynı zamanda patent belgesi almak için bir diğer belirleyici özellik de, ortaya konulan buluşun üretilebilir olmasıdır. Yani ortaya konulan buluş, sanayiye uygulanabilmelidir. Kısacası, üretiminin yapılması mümkün olmayan bir buluş, herhangi bir şekilde patent kapsamına alınmaz.

Patent Hakkı Nereden Alınır?


Türkiye’de patent hakkı verme konusunda yetkili olan tek kurum Türk Patent ve Marka Kurumu’dur. Patent hakkı Türkiye sınırları içerisinde başka herhangi bir kurumdan alınamaz. Türk Patent ve Marka Kurumu’nun herhangi bir buluş için verdiği patent belgesinin koruma süresi 20 yıldır. Yani eğer bir buluşun sahibi, 20 yılın sonunda korumanın devam etmesini isterse, buluşu üzerinde geliştirmeler yapmalı ve geliştirdiği özellikler için yeniden patent başvurusu yapmalıdır.

Genel hatlarıyla patent hakkı ne demek, nereden ve hangi buluşlar için alınabilir gibi konuları inceledik. Peki patent hakkı nasıl alınır?

Patent Hakkı Nasıl Alınır?


Patent hakkı alınmak üzere, yani patent belgesi ile koruma sağlamak üzere, ortaya bir buluş koyulduysa, tercihen, başvuru sahibinin vekalet verdiği bir patent vekili tarafından, öncelikle bir ön araştırma gerçekleştirilir. Bu ön araştırma sonucunda, gerçekleştirilen buluşun yeni olduğuna karar verilirse, patent vekili tarafından buluş bilgileri ve teknik çizimleri dikkate alınarak buluşun ayrıntılarıyla anlatıldığı bir patent tarifnamesi (tarifname takımı) hazırlanır. Bu tarifname tamamlandıktan sonra buluşu yapan kişiye gönderilir.

Bu noktadan itibaren buluşu yapan kişi tarifnamede yer alan bilgileri detaylı bir şekilde inceler. Gerekli gördüğü yerde eklemeler, çıkarmalar ya da düzeltmeler yapar ve tekrar patent vekiline yollar. Eğer patent vekili ve buluşu yapan kişi tarifnamenin son hali konusunda mutabık kalırlarsa, ilgili tarifname takımı ile birlikte Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuru yapılır.

Eğer başvuru belge alırsa, bu durumda artık bu buluş başvuru sahibi dışında kimse tarafından, başvuru sahibinin izni olmadan kullanılamaz. Buluşun üretilmesi, satılması, pazarlanması ya da dağıtılması haklarının tamamı başvuru sahibine ait olur. Buluşun başkaları tarafından kullanıldığı durumlarda da, başvuru sahibinin, buluşu izinsiz kullanan kişi hakkında dava açma hakkı bulunmaktadır.

Diğer blog yazılarımızı okumak için https://www.destekpatent.com/4-bilgi-merkezi/2691-blog/ tıklayın.