Bilgisayar Yazılımları ve Geliştirmeleri Patent ile Korunabilir

Yazılımlar konusunda “Patent hangi ürünlere verilir?” sorusu dünyanın birçok ülkesinde önemli bir tartışma konusudur. Yazılımın telif hakkı ve patenti birbirlerinden ayrı kavramlardır. Her ikisi de ürünün korunmasında fayda sağlarken telif hakkı sadece belli bir fikrin korunmasını amaçlar. Örneğin telif hakları, yazılımın sahip olduğu kodları kapsayabilir. Bilgisayar tabanlı buluşların patent alabilmesi için teknik unsurlar bulundurması gerekir. Öte yandan diğer patent başvurularında olduğu gibi sadece teknik problemlerin giderilmesine katkı sağlayan buluşlar patent alabilir. Böylelikle yazılım konusunda “Patent hangi ürünlere verilmez?” sorusunun cevabı, teknik problemlerin giderilmesine katkı sağlamayan ürünlere verilmez, olarak yanıtlanabilir.

Patentlenebilir Buluşlar Nelerdir?


Yazılımlar için “Patent hangi durumlarda verilir?” sorusu, birçok yazılımcının sıklıkla sorduğu soruların başında gelir. Yazılım alanındaki buluşların patent alabilmesi için bazı şartları sağlaması önem arz eder. “Patent nedir, hangi ürünlere verilir?” sorusunun cevabını aşağıdaki maddelerde net bir şekilde öğrenmek mümkündür:

• X, Y ve Z gibi işlemleri kolaylıkla yapmak üzere programlanmış buluşlar patent alabilir.
• X, Y ve Z gibi işlemleri bilgisayar destekli olarak yapabilen her türlü yöntem patent alabilir.
• Buluşun ticari veya endüstriyel kullanıma sahip olması gerekir. Yazılımın bir elektronik cihaz aracılığıyla kullanılabilmesi şarttır.
• Comvik yaklaşımı kapsamında sadece teknik bir problemi çözebilen yazılımlar patent alabilir.
• Buluş tamamen yeni ve eşsiz bir yapıya sahip olmalıdır.
• Söz konusu buluş için patent başvurusu yaparken başvuru formu eksiksiz bir şekilde doldurulmalıdır.
• Yukarıdaki şartları sağlayan tüm buluşlar patent alabilir. Ayrıca bilgisayar simülasyonlarının bir kısmı da patent alabilmektedir.
Örneğin, lazer kesim makinesinin süresini belli yazılımsal yöntemler kullanarak uzatan buluşlar patent alabilir. Bu sayede teknik bir sorun da giderilerek hem ticari hem de endüstriyel kullanım için önemli bir gelişme de sağlanmış olur.

Patent Hangi Durumlarda Verilmez?


Ülkemizde birçok kişi, “Hangi durumlarda patent verilmez?” sorusunu sıklıkla sormaktadır. Bu sorunun cevabı aşağıdaki maddelerden net bir şekilde öğrenilebilir:

• Bilimsel teorileri birçoğu, sayısal yöntemler ve keşifler için patent almak mümkün değildir.
• Oyunlar ve ticari yazılımlar ile ilgili kurallar, usuller ve planlar da patenti alınabilecek kavramlar arasında değildir.
• Teknik bir probleme çözüm getirmeyen bilgisayar yazılımları da patentlenemeyen buluşlar arasında yer alır.
• Şiir, resim, müzik ve film gibi sanat eseri olarak sayılan ve yaratıcılık gerektiren eserlerin birçoğu için patent verilmez.
• Bilgi derlemeleri, düzenlemeleri ve sunulması gibi teknik bir yönü bulunmayan işlemler için de patent alınamaz.
• İnsan veya hayvan vücudunda uygulanmak üzere geliştirilmiş ilaç tedavisi, bitkisel tedavi ve cerrahi operasyon yöntemleri için patent almak mümkün değildir.
• Öte yandan genel olarak kamu düzenine ve toplumsal ahlaka aykırı buluşlar için de patent verilemeyeceğini belirtmek gerekir.
• Patent başvuru formu eksik veya yanlış bir şekilde doldurulduğu takdirde buluş patent için uygun olsa bile başvuru değerlendirmeye alınmaz.

Örneğin, bir iş başvurusunda belli faktörler ışığında işe alınacak adayı seçmek için işverene yardımcı olan bir yazılım patent alamaz. Bu buluşta işin bilgisayar tarafından yapıldığı açıkça belirtilmişse patente ilk uygunluk engeli aşılmış olur; fakat bu yazılım teknik bir probleme çözüm üretmediği için patente uygunluk konusunda ikinci engeli aşamaz.

“Kimler patent başvurusu yapabilir?” gibi konular ve patentler hakkındaki diğer tüm sorularınız için Destek Patent’e ulaşabilirsiniz.